Wołodymyr Starosolski

---

Życiorys

Wołodymyr Starosolski był postacią wybitną, urodził się jako syn Joachima, który działał w polskiej konspiracji niepodległościowej i pełnił funkcje burmistrza Jarosławia oraz naczelnika sądu powiatowego. Jego matką była Julia Anna Marianna, córka spolonizowanego Austriaka, lekarza oraz burmistrza Sanoka. W rodzinie wychowała się także jego siostra, Jadwiga, która przyszła na świat w 1876 roku.

Starosolski dorastał w polskim otoczeniu, jednak po ojcu przejął obrządek greckokatolicki. Ukończył C. K. gimnazjum w Jarosławiu w 1896 roku, a następnie podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ciągu roku przeniósł się na Uniwersytet Lwowski, gdzie kontynuował edukację prawniczą.

W latach 1898–1899 wyjechał do Wiednia na trzeci rok studiów, a później wrócił do Lwowa, gdzie udało mu się zakończyć naukę w 1899 roku. W czasie studiów angażował się w działalność ukraińskich organizacji, takich jak Mołoda Ukraina, a w 1899 roku objął stanowisko przewodniczącego Komitetu Ukraińskiej Młodzieży Akademickiej, który dążył do utworzenia uniwersytetu ukraińskiego we Lwowie.

Począwszy od 1900 roku, rozpoczął aplikację adwokacką w prestiżowej lwowskiej kancelarii adwokackiej prowadzonej przez Michała Greka. W tym okresie związał się z ruchem socjalistycznym i uczestniczył w III Zjeździe PPS, który odbył się w Krakowie. W 1902 roku był współorganizatorem bojkotu Uniwersytetu Lwowskiego przez studentów ukraińskich, a także nawiązał kontakt z Ukraińską Partią Rewolucyjną.

Jego zainteresowania naukowe obejmowały publikowanie artykułów w „Czasopys Prawnycza i Ekonomyczna”, co zaowocowało uzyskaniem tytułu doktora praw na Uniwersytecie Lwowskim w 1903 roku. Dzięki wsparciu prof. S. Dnistriańskiego miał możliwość studiowania na Uniwersytecie Berlińskim oraz Uniwersytecie w Grazu. Na uniwersytecie w Heidelbergu spotkał Jerzego Jelinka, z którym nawiązał współpracę.

Po sześcioletniej aplikacji adwokackiej otworzył własną kancelarię adwokacką we Lwowie, współpracując z Mikołajem Szuchewyczem. W 1911 roku założył własne biuro przy ul. Kopernika 14, gdzie prowadził praktykę do wybuchu I wojny światowej. Został także członkiem Towarzystwa Robotniczego „WOLA” oraz Ukraińskiej Partii Socjal-Demokratycznej.

W trakcie I wojny światowej pełnił funkcję członka Głównej Rady Ukraińskiej i przewodniczącego Towarzystwa Ukraińskich Strzelców Siczowych. Działał w organizacjach związanych z ukraińskim ruchem niepodległościowym i podjął się edukacyjnej pracy w armii.

W 1918 roku uczestniczył w planie zajęcia Lwowa przez Ukraińców, ale został aresztowany przez Polaków. Ostatecznie odzyskał wolność w 1919 roku i przez chwilę współpracował z Ukraińską Armią Halicką, a następnie dołączył do rządu Ukraińskiej Republiki Ludowej jako kierownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Po wojnie opuścił Ukrainę i rozpoczął pracę akademicką na Uniwersytecie Wolnym w Pradze. Po powrocie do Lwowa w 1927 roku wznowił praktykę adwokacką, zdobywając powszechny szacunek i uznanie jako adwokat. Jego praca na rzecz ukraińskich organizacji adwokackich była znana, a w latach 30. bronił wielu polityków ukraińskich w kontrowersyjnych procesach.

Po zajęciu Lwowa przez Sowietów w 1939 roku Starosolski został aresztowany przez NKWD i skazany na łagr. Zmarł 25 lutego 1942 roku w obozie na Syberii. Jego syn, Jurij Starosolski, żył w latach 1907–1991, kontynuując dziedzictwo ojca.

Prace

Wołodymyr Starosolski był znanym ukraińskim naukowcem, który przyczynił się do zrozumienia wielu aspektów historii i teorii narodowej. Poniżej przedstawiamy jego kluczowe prace, które w znaczący sposób wpłynęły na naukę:

• – Nacionalnyj i socjalnyj moment w ukrainskoij istorij, Wien 1915,
• – Teoria nacji, Wieden 1922, wyd. 2, New York 1966,
• – Do pytania pro reformu derżawu, „Zapiski NTsz” 1924, t. 138–140,
• – Derżawa i polityczne prawo, 1925,
• – Metodolohyczna problema w nauc’i pro derżawu, [w:] „Juwylejnyj zbirnyk w czest prof. Stanisława Dnistranskoho”, Praha 1925.

Literatura

– A. Redzik, Starosolski Włodzimierz Stefan (Starosolskyj Wołodymyr) (1878–1942), Słownik Biograficzny Adwokatów Polskich, t. II, z. 3–4, Warszawa 2007, s. 475–476.

– A. Redzik, Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1946, Lublin 2006.

– S. Stępień, Starosolski Włodzimierz Stefan (Starosols’kyj Wołodymyr Stepan) (1878–1942), w: Polski Słownik Biograficzny, t. 42, s. 341–343.

---

Oceń: Wołodymyr Starosolski

---