Parafia Bożego Ciała w Jarosławiu

---

Historia

Kościół św. Mikołaja

W roku 1323 Jarosław zdobył status miasta, co wiązało się z istnieniem parafii rzymskokatolickiej, która uważa się za jedną z najstarszych w obrębie archidiecezji. Początkowo parafia miała drewniany kościół dedykowany św. Mikołajowi, który był usytuowany na terenie późniejszego opactwa benedyktynek. W 1375 roku książę Władysław Opolczyk przyznał miastu prawa magdeburskie, a cała struktura została przeniesiona na nowe miejsce, które obecnie zajmuje.

Warto wspomnieć również, że w 1508 roku Jakub z Krzywczy przyczynił się do rozwoju parafii, zapisując jej wieś Szczytna. Natomiast w 1757 roku, na polecenie bpa Wacława Hieronima Sierakowskiego, kościół został rozebrany.

Kościół kolegiacki Wszystkich Świętych

W 1473 roku na nowym miejscu, w pobliżu obecnego rynku, wzniesiono gotycki kościół murowany, który został zbudowany dzięki fundacji Spytka z Jarosławia oraz mieszczan. Kościół został poświęcony pw. Wszystkich Świętych. W 1523 roku, przy tym kościele, utworzono kolegiatę z kapitułą kolegiacką, będącą wynikiem fundacji Jadwigi z Warzyszyna oraz jej córek, w zgodzie z biskupem Rafałem Leszczyńskim. Ten kościół okaże się pierwszym w diecezji przemyskiej, który otrzymał tytuł kolegiackiego.

W 1618 roku książę Janusz Ostrogski założył przy kolegiacie kolegium mansjonarzy, co zostało formalnie zarejestrowane przez bpa Stanisława Siecińskiego w 1619 roku. Niestety, kościół w latach 1600 i 1625 ucierpiał z powodu pożarów. Kiedy władze austriackie zlikwidowały jarosławską kapitułę kolegiacką w 1800 roku, w 1804 roku wieża tego kościoła zawaliła się, prowadząc do katastrofy budowlanej oraz ostatecznej rozbiórki ruin w 1807 roku.

Kościół kolegiacki Bożego Ciała

Na przełomie lat 1574, w Jarosławiu pojawili się Jezuici, dla których wybudowano murowany kościół parafialny w stylu renesansowym w latach 1582–1594, na wzór projektu architekta Józefa Bricciusa. Fundatorką kościoła była Zofia z Odrowążów, żona wojewody sandomierskiego Jana Kostki. W 1594 roku bp Wawrzyniec Goślicki poświęcił kościół, który wówczas nosił wezwanie św. Jana Chrzciciela oraz św. Jana Ewangelisty. Po kasacie jezuitów w 1773 roku kościół został przekształcony na magazyn wojskowy przez władze austriackie.

Dopiero w 1808 roku, książę Adam Czartoryski wykupił kościół i przekazał go parafii, a odtąd kościół przyjął rolę parafialną. Niestety, w 1862 roku wnętrze spłonęło, jednak po remoncie w 1863 roku znowu mogliśmy go poświęcić. W 1890 roku miał miejsce moment konsekracji kościoła, dokonywanej przez bpa Jakuba Glazera, a w XIX wieku kościół ozdobiono nowym wyposażeniem.

Niektóre elementy dawnego wystroju zachowały się do dziś, w tym krzyż z XVII wieku autorstwa Antoniego Osińskiego oraz późnogotycka figura Matki Boskiej z XVI wieku. W 1912 roku polichromię wnętrza wykonał artysta Leonard Winterowski, a latem lat 70. XX wieku poddano ją renowacji przez Józefa Stecińskiego.

Kościół dysponuje organami 32-głosowymi, które zostały zbudowane podczas okresu wojennego przez ks. Wojciecha Lewkowicza. Na zewnątrz znajdziemy też kolekcję 12 kamiennych figur patronów oraz świętych zakonu jezuickiego. W dniu 3 czerwca 1975 roku, na prośbę bpa Ignacego Tokarczuka, dekretem Prymasa Polski, Kardynała abpa Stefana Wyszyńskiego, kapituły kolegiackie w Jarosławiu oraz Brzozowie zostały przywrócone do życia.

W roku 2021 podjęto decyzję o budowie nowego kościoła filialnego na obszarze parafii. 18 lipca tego samego roku abp Adam Szal poświęcił teren, na którym ma stanąć nowy obiekt. Kościół ma zostać wzniesiony na podstawie projektu architektów inż. Henryka Sobolewskiego, a jego patronami będą Dobry Pasterz oraz Dobry Łotr.

Na obszarze parafii znajduje się 7800 wiernych oraz dwa kościoły rektoralne: pw. Świętego Ducha oraz pw. św. Mikołaja i św. Stanisława Biskupa.

W historii parafii odnotowano szereg proboszczów, w tym m.in. ks. Piotra, ks. Macieja oraz ks. Bartłomieja z Rohatyna. Ich długa lista obejmuje różnych kapłanów na przestrzeni lat, jak ks. Albert z Włocławka w latach 1555–1571 oraz ks. Marian Bocho, który sprawuje urząd od 2006 roku.

Obraz Matki Bożej Śnieżnej – Królowej Rodzin

W parafii Bożego Ciała w Jarosławiu, jednym z najważniejszych symboli religijnych jest obraz Matki Bożej Śnieżnej – Królowej Rodzin, który cieszy się szczególną czcią wśród wiernych. Jego powstanie owiane jest tajemnicą, jednak według zachowanych archiwów jezuickich, obraz został przekazany jarosławskiego kolegium jezuickiemu przez generała zakonu, Franciszka Borgiasza.

Przybycie obrazu do Jarosławia miało miejsce pomiędzy rokiem 1573, kiedy to do miasta dotarli jezuici, a 1580, kiedy to Zofia z Odrowążów Tarnowska ofiarowała korony dla Maryi oraz Dzieciątka. W inwentarzu kościelnym z 1593 roku znalazł się zapis potwierdzający istnienie obrazu oraz koron. Warto zaznaczyć, że obraz był umieszczony w Kaplicy Matki Bożej, a już w 1595 roku postanowiono ufundować specjalny ołtarz, który miał służyć dla tego wizerunku.

Obraz przetrwał najcięższe chwile, doświadczając pożarów kościoła, które miały miejsce w 1600 i 1625 roku. W każdym z tych przypadków udało mu się ocaleć. Najbardziej dramatyczny moment miał miejsce w 1862 roku, kiedy to również w wyniku pożaru obraz cudem uratowano, a po przeprowadzonej renowacji powrócił do swojej pierwotnej kaplicy.

W 1938 roku, dzieło przeszło kolejną konserwację, a w 1976 roku zostało przeniesione do ołtarza głównego, co podkreśliło jego istotne znaczenie w życiu parafialnym.

Warto zauważyć, że w niedzielę Świętej Rodziny w 2006 roku, abp Józef Michalik nadał obrazowi tytuł Najświętszej Maryi Panny Królowej Rodzin i ustanowił dzień odpustu parafialnego na 5 sierpnia. Kulminacyjnym momentem dla kultu tego wizerunku była koronacja, która miała miejsce 2 sierpnia 2014 roku na jarosławskim rynku, przeprowadzona przez abpa Józefa Michalika w asyście licznych biskupów, kapłanów oraz rzeszy wiernych.

Terytorium parafii

Parafia Bożego Ciała w Jarosławiu ma zasięg, który obejmuje wiele ulic, co czyni ją miejscem pełnym życia i dynamicznych wydarzeń. W skład tej rozległej przestrzeni wchodzą między innymi:

• Asnyka,
• Benedyktyńska,
• Blichowa,
• Boczna Okrzei,
• Boczna Sanowa,
• Plac Bożnic,
• Tadeusza Broniewskiego,
• Brama Pełkińska,
• Cerkiewna,
• Chopina,
• Cygańska Góra,
• Długosza,
• Dobrzańskiego (numery 2, 4),
• Dojazdowa,
• Farna,
• ks. Bronisława Fili,
• Flisacka,
• Franciszkańska,
• Fredry,
• Grodzka,
• Grunwaldzka,
• Harlendera,
• Jarowa,
• Jasna,
• Anny Jenke,
• Jezuicka,
• Kasztelańska,
• Kielara,
• Konopnickiej,
• Kopystyńskiego,
• Kościuszki (numery 2, 6, 8),
• Kraszewskiego (numery 23-27, 2-66),
• Królowej Jadwigi (numery 23-25, 30-40),
• Kruhel Pełkiński (numery 1-17, 2-12),
• Lubelska,
• Mały Rynek,
• Plac Mickiewicza,
• Plac św. Michała,
• Miłosza,
• Misztale,
• Mochnackiego,
• Na Blichu,
• Nad Sanem,
• Ogrodowa,
• Okrzei,
• Opolska,
• Ordynacka,
• Ormiańska,
• Ostrogskich,
• Panińska,
• Pasieka,
• Pełkińska,
• Piekarska,
• os. Piłsudskiego,
• Podgórze,
• Podzamcze,
• Pogodna,
• Polna,
• Poniatowskiego (numery 43-63, 30-40),
• Przemyska (numery 1-9, 2),
• Przygrodzie,
• Przyrynek,
• Baśki Puzon,
• Racławicka (numery 1-3, 2-14),
• Raszyńska,
• Rybacka,
• Rynek,
• Sandomierska,
• Sanowa,
• Sąsiedzka,
• Sikorskiego (numery 2-6),
• Skarbowskiego,
• Plac Ks. Piotra Skargi,
• Sobieskiego,
• Spytka,
• Starosanowa,
• Strzeleckiego,
• Świętego Ducha,
• Świętojańska,
• mjr Szczepańskiego,
• Tarnowskiego,
• Tatarska,
• Trybunalska,
• Ujejskiego,
• Wąska,
• Węgierska,
• Wodna,
• os. Wojska Polskiego,
• Wróblewskiego,
• Zamkowa,
• Zduńska,
• Zgody,
• Zielona,
• Zwierzyniec,
• Zwierzyniecka,
• Żeromskiego (numery 2-8).

Każda z tych ulic odgrywa ważną rolę w życiu parafialnym. Dzięki nim parafia staje się integralną częścią społeczności lokalnej.

Średnia szkoła parafialna

W 2018 roku miało miejsce otwarcie parafialnego Publicznego Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego im. Anny Jenke. Placówka ta znajduje się w sąsiedztwie kolegiaty, w historycznym budynku, który wcześniej pełnił funkcje szkoły jezuickiej, a następnie gimnazjum nr 3.

Odpusty parafialne

Od 2007 roku, każdego roku, w dniu 5 sierpnia, odbywa się odpust parafialny, który jest związany z liturgicznym wspomnieniem poświęcenia Bazyliki Matki Bożej w Rzymie. Ceremonii przewodniczy zazwyczaj biskup, co nadaje temu wydarzeniu wyjątkowy charakter.

• I Odpust 2007 – abp Ignacy Tokarczuk,
• II Odpust 2008 – bp Marian Buczek,
• III Odpust 2009 – abp Edward Nowak,
• IV Odpust 2010 – ks. inf. Stanisław Mac,
• V Odpust 2011 – bp Jan Niemiec,
• VI Odpust 2012 – ks. Wacław Siwak,
• VII Odpust 2013 – bp Stanisław Jamrozek,
• VIII Odpust 2014 – abp Adam Szal,
• IX Odpust 2015 – bp Józef Zawitkowski,
• X Odpust 2016 – abp Józef Michalik,
• XI Odpust 2017 – abp Adam Szal,
• XII Odpust 2018 – ks. Artur Drozd,
• XIII Odpust 2019 – abp Adam Szal,
• XIV Odpust 2020 – bp Krzysztof Chudzio,
• XV Odpust 2021 – bp Antoni Długosz,
• XVI Odpust 2022 – ,
• XVII Odpust 2023 – bp Damian Muskus OFM.

Znani parafianie

– Służebnica Boża Anna Jenke (1921–1975) była nauczycielką szkolną w Jarosławiu.

---

Oceń: Parafia Bożego Ciała w Jarosławiu

---