Anna Ostrogska

Szlachta i monarchia

Anna Ostrogska, pochodząca z rodziny Kostków, urodziła się 26 maja 1575 roku w Jarosławiu. Jest znaną postacią z czasów swojego życia, a jej losy związane były z arystokratycznym herbem Dąbrowa.

Była córką wojewody sandomierskiego Jana Kostki oraz Zofii z Odrowążów, co podkreśla jej znaczenie w ówczesnych kręgach szlacheckich.

Anna opuściła ten świat 30 lub 31 października 1635 roku, również w Jarosławiu, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii swojego regionu.

Życiorys

Anna Ostrogska, która straciła rodziców w młodym wieku, została osierocona, gdy jej matka zmarła w 1580 roku, a ojciec w 1581 roku. Zgodnie z testamentem, opiekę nad nią sprawował przyrodni brat Jan Kostka, który zarządzał jej majątkiem. Po śmierci Jana w czerwcu 1592 roku, opieka nad Anną oraz jej siostrą Katarzyną przeszła w ręce stryja Krzysztofa Kostki, wojewody pomorskiego. W 1592 albo 1593 roku zawarła związek małżeński z prawosławnym Aleksandrem Ostrogskim, a ich wesele odbyło się na zamku w Golubiu.

Po ślubie Anna osiedliła się w Jarosławiu, gdzie w 1594 roku wspólnie z siostrą podjęła decyzję o podziale dóbr macierzystych. Wówczas przypadła jej połowa miasta Jarosław oraz 19 wsi, w tym Dzików i klucz piękoszowski w ziemi sandomierskiej, a także dwór w Krakowie. Z biegiem lat, w 1606 roku, wykupiła drugą część Jarosławia od Katarzyny, co uczyniło ją właścicielką aż 16 miast i 153 wsi.

Po śmierci męża w 1603 roku, Anna postanowiła prowadzić życie w modlitwie. Pomimo wcześniejszych ustaleń małżeńskich dotyczących wyznania dzieci, rozpoczęła starania o nawrócenie synów na katolicyzm. Była znana ze swojego miłosierdzia i hojności. Fundowała bursę przy kolegium, gdzie w 1604 roku kupiła ubrania dla ubogich uczniów. Cechowało ją również zaangażowanie w pomoc dla jezuitów, którym ofiarowała folwarki w Tywonii, Łazach i Ptehorce w Wołyniu oraz wsparcie finansowe na zakup wsi Łowce.

W 1611 roku sprowadziła do Jarosławia benedyktynki, a trzy lata później, w 1614 roku, zbudowała dla nich klasztor oraz kościół na Przedmieściu Ruskim, dzisiejszy kościół św. Mikołaja. Była również jednym z inicjatorów powstania jezuickiego kolegium zamiejskiego przy kościele Matki Boskiej Bolesnej w 1629 roku, a w 1633 roku darowała kościołowi św. Jana srebrną podobiznę św. Ignacego, wykonana w Augsburgu. Ponadto w 1624 roku sporządziła testament, w którym wyraziła swoją wolę spocząć w kaplicy św. Krzyża w tymże kościele.

Anna Ostrogska zmarła po długiej chorobie w 1635 roku w Jarosławiu. Istnieją różnice co do daty jej śmierci: według A. Duryjewskiego miała to być 20 września, według Ignacego Rychlika 30 października, a księdza Franciszka Siarczyńskiego 6 listopada. Krystyna Kieferling również przyjmuje tę ostatnią datę. Jakub Makara zwraca uwagę, że tego dnia odbył się już pogrzeb księżnej. Polski Słownik Biograficzny wskazuje, że śmierć miała miejsce 30 lub 31 października 1635 roku.

Uroczystości pogrzebowe trwały od 7 do 9 stycznia 1636 roku, a przewodniczył im bp przemyski Andrzej Grochowski. Kazanie wygłosił m.in. prowincjał jezuitów Marcin Hińcza. Ciało Anny Ostrogskiej zostało złożone w szklanej trumnie w jezuickim kościele św. Jana w Jarosławiu.

Rodzina

Anna Ostrogska, będąca żoną Aleksandra Ostrogskiego, miała w swoim życiu ośmioro dzieci. Niestety, los nie był dla nich łaskawy. W latach 1605-1608 zmarło trzech z jej synów: Aleksander, Krzysztof oraz Wasyl.

  • Aleksander,
  • Krzysztof,
  • Wasyl,
  • Zofia Lubomirska (1595-1622),
  • Adam Konstanty (1596-1618),
  • Janusz Paweł (1598-1619),
  • Anna Alojza Chodkiewicz (1600-1654),
  • Katarzyna Zamoyska (1602-1642).

Tytuły od narodzin do śmierci

Anna Ostrogska, znana z wielu tytułów, przez prawie sześćdziesiąt lat swojego życia odgrywała znaczącą rolę w historii. W tym czasie przyznano jej różne honorowe stanowiska i tytuły, które odzwierciedlały jej status społeczny oraz wpływy w ówczesnej Polsce.

  • 1575–1635: księżna Anna,
  • 1575–1592: wojewodzianka Anna Kostka,
  • 1592–1635: wojewodzina Anna Ostrogska.

Przypisy

  1. Jerzy AntoniJ.A. Kostka Jerzy AntoniJ.A., Kostkowie herbu Dąbrowa, 2010 r.
  2. Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008 r., s. 51.
  3. Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008 r., s. 37.
  4. Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008 r., s. 36.
  5. Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008 r., s. 29.
  6. Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008 r., s. 28.
  7. Andrzej Tomczak, Kostka Krzysztof h. Dąbrowa, Polski Słownik Biograficzny, T. XIV, s. 351.
  8. Jakub Makara, Dzieje parafii jarosławskiej, Jarosław 1936 r., s. 172.
  9. Jakub Makara, Dzieje parafii jarosławskiej, Jarosław 1936 r., s. 170.
  10. Jakub Makara, Dzieje parafii jarosławskiej, Jarosław 1936 r., s. 121.
  11. Jakub Makara, Dzieje parafii jarosławskiej, Jarosław 1936 r., s. 116-117.
  12. a b c d e Halina Kowalska, Ostrogska z Kostków Anna, Polski Słownik Biograficzny, T. XXIV, s. 478-479.

Pozostali ludzie w kategorii "Szlachta i monarchia":

Ignacy Wapiński | Anna Alojza Chodkiewicz | Salomea z Juśkiewiczów

Oceń: Anna Ostrogska

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:14