Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich

---

Historia

Muzeum miejskie w Jarosławiu ma swoją bogatą historię, sięgającą 13 grudnia 1925 roku, kiedy to na uroczystym posiedzeniu Zarządu Miasta zainaugurowano działalność placówki z okazji 550-lecia lokacji miasta na prawie magdeburskim. Ekspozycje początkowo urządzono w specjalnie przystosowanych pomieszczeniach na II piętrze jarosławskiego ratusza.

W historii muzeum kluczowym momentem był 3 maja 1938 roku, kiedy to otwarto nową wystawę, która została przeniesiona do pobliskiej kamienicy Attavantich. To właśnie w tym miejscu zyskało nową przestrzeń do prezentacji swoich zbiorów.

Po zakończeniu II wojny światowej Muzeum znalazło swoją siedzibę w kamienicy Orsettich, gdzie funkcjonuje do dziś. Warto również wspomnieć, że instytucja ta posiada oddział zamiejscowy, którym jest Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, ulokowane na I piętrze dawnego pałacu Morskich i Dzieduszyckich.

Zbiory

Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich ma na celu gromadzenie, przechowywanie i konserwację zabytków związanych z lokalną historią oraz kulturą. W zasobach tej instytucji można znaleźć różnorodne działy tematyczne, które odzwierciedlają bogactwo regionalnej tradycji. Do najważniejszych z nich należą:

• archeologia,
• paleontologia,
• archiwalia,
• etnografia,
• fotografia,
• meble,
• militaria,
• numizmatyka,
• rzemiosło,
• sztuka,
• zbiory biblioteczne.

Jednym z najbardziej cenionych eksponatów w Muzeum jest ikona Matki Boskiej Jarosławskiej, znana również jako Brama Miłosierdzia. Jest to szczególny zabytek, który pochodzi z Cerkwi Przemienienia Pańskiego w Jarosławiu. Warto zaznaczyć, że w latach 90. XX wieku ikona ta powróciła do świątyni, gdzie jest przechowywana jako bezterminowy depozyt, co świadczy o jej znaczeniu historycznym i duchowym dla mieszkańców regionu.

Wystawy stałe

W muzeum w Jarosławiu ekspozycje stałe prezentują bogate dzieje regionu oraz jego kulturalne dziedzictwo. Pierwsza wystawa koncentruje się na historii tych terenów, sięgając czasów epoki lodowcowej, która miała miejsce około 20 tysięcy lat temu. Kolejne sekcje ukazują stylizowane wnętrza mieszkalne, które datowane są od XVII wieku aż po początek XX stulecia. Ekspozycje te wzbogacają liczne muzealia oraz pamiątki, które w ciekawy sposób ilustrują historię i tradycje regionu.

Na parterze muzeum znajduje się Wielka Izba, która pełniła niegdyś funkcję reprezentacyjną. Warto zwrócić uwagę na zachowaną oryginalną posadzkę z XVII wieku, wykonaną z szkliwionych cegieł, zwanych olstrychami, a także na strop, który składa się z belek modrzewiowych. W tej samej sali można podziwiać portal renesansowy, mający cechy ormiańskie, który został przeniesiony do muzeum z kamienicy znajdującej się przy ulicy Grodzkiej 3 w Jarosławiu.

Na I piętrze budynku zwiedzający mają okazję zobaczyć pomieszczenia, które obrazują różnorodność stylów od 1. połowy XIX wieku, reprezentowaną przez salonik w stylu biedermeier, aż po początek XX wieku, gdzie eksponowany jest salonik secesyjny. Te zróżnicowane wnętrza stanowią doskonały przykład ewolucji sztuki i architektury w regionie, a także jego kulturowej synergi w tym okresie.

Dyrektorzy

Historia dyrektorów Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich obejmuje wielu znaczących liderów, którzy przyczynili się do rozwoju tej instytucji.

• Jan Harlender (1925-1939),
• dr Kazimierz Gottfried (1939-1969),
• Leszek Smoczkiewicz (1969-1973),
• Łucja Franciszka Turczak (1973-1986),
• Krystyna Kieferling (1986-1990),
• Joanna Kociuba (1990-2001),
• Paweł Kozioł (2001-2002),
• Jarosław Orłowski (2002-2017),
• Łukasz Zagrobelny (2018-2022),
• Konrad Sawiński (od 2022).

Literatura

– Anna Łuka, 80-letnia historia Muzeum w Jarosławiu (1925-2005), publikacja z 2005 roku,

– Krystyna Kieferling, Zofia Kostka-Bieńkowska, 90-lecie muzeum w Jarosławiu, wydana w 2015 roku,

– Zdzisław Paszyński, W kręgu doktora Kazimierza Gottfrieda, publikacja z 2013 roku.

---

Oceń: Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich

---