Adolf Dietzius

---

Życiorys

Adolf Dietzius urodził się 7 listopada 1852 roku w Jarosławiu, w rodzinie wielodzietnej jako piąte dziecko Karola oraz Józefiny Dietzius (z domu Hawel). Jego ojciec pełnił funkcję naczelnika poczty jarosławskiej. W 1872 roku zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Przemyślu, a następnie kontynuował naukę na wydziale lekarskim Uniwersytetu w Wiedniu. Po zakończeniu studiów powrócił w 1878 roku do Jarosławia, gdzie rozpoczął karierę jako lekarz, obejmując różne stanowiska, takie jak lekarz ogólny, powiatowy, kolejowy i miejski.

Od 1883 roku angażował się w działalność publiczną jako członek Rady miejskiej. W 1891 roku został wybrany na burmistrza Jarosławia, a jego kadencja trwała aż do 1918 roku. Za jego rządów miało miejsce wiele istotnych wydarzeń; w 1884 roku, po długiej przerwie, otwarto gimnazjum, a niedługo później zainicjowano budowę szkoły realnej. Podczas jego kadencji wybudowano także istotne obiekty, w tym okazały gmach „Sokoła”, budynki Straży Ogniowej, Dyrekcji Skarbu oraz poczty.

W czasie sprawowania urzędów powstały również nowe ulice, takie jak Poniatowskiego, Królowej Jadwigi, Kraszewskiego, Kościuszki, Głowackiego oraz Racławicka. Dietzius prowadził politykę mającą na celu poprawę zdrowia mieszkańców, co manifestowało się poprzez budowę nowych studni publicznych oraz rozwój miejskiej sieci kanalizacyjnej. W 1900 roku założono park miejski na Olszanówce, na terenie którego odbyła się w 1908 roku wystawa przemysłowa i rolnicza. Warto również wspomnieć, że w 1902 roku powstał miejski szpital powszechny, a 1905 roku założono Nowy Cmentarz.

W 1901 roku honorowo odznaczono go tytułem obywatela miasta. Dbał o rozwój oświaty; dzięki jego staraniom powstały nowe placówki, takie jak szkoła realna, prywatne kursy seminaryjne, Prywatne Gimnazjum Żeńskie czy Szkoła Rzemiosł Budowlanych. W dziedzinie kultury rozpoczęto także działalność szkoły muzycznej przy Towarzystwie Muzycznym im. Chopina. W uznaniu jego zasług na stanowisku burmistrza, wybrano go na wiceprezesa Rady Powiatowej oraz do Rady Państwa, gdzie pełnił funkcję posła, dbając o sprawy Jarosławia w relacjach z władzami państwowymi.

Niestety, z biegiem lat pojawiły się problemy zdrowotne oraz trudności w adaptacji do nowej rzeczywistości powojennej, co zmusiło go do rezygnacji z urzędu burmistrza w 1918 roku. Oprócz tej funkcji, Dietzius był również zastępcą marszałka jarosławskiej Rady powiatowej, a także założył i kierował Kasą Oszczędności. Jego działalność społeczna obejmowała wiele ról, m.in. w 1894 roku był zastępcą prezesa Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Jarosławiu, członkiem c.k. Rady Szkolnej okręgowej oraz delegatem do c.k. Krajowej Rady Zdrowia.

W życiu prywatnym był mężem Eugeni i z Ossolińskich, która zmarła w 1916 roku, oraz Jadwigi z Kopystyńskich. Posiadał także zasługi jako fundator domu dla sierot i ubogich przy ul. Grunwaldzkiej. Zmarł 27 stycznia 1920 roku w Jarosławiu i został pochowany na Nowym Cmentarzu w tym mieście.

Odznaczenia i wyróżnienia

Adolf Dietzius zyskał w swojej karierze liczne odznaczenia, które świadczą o jego zaangażowaniu oraz zasługach dla społeczności. Oto niektóre z wyróżnień, które otrzymał:

• Kawaler Orderu Franciszka Józefa – Austro-Węgry (1906),
• Order Korony Żelaznej III Klasy – Austro-Węgry, przyznany za pracę obywatelską oraz społeczną na stanowisku burmistrza, a także za lojalność wobec rządu austriackiego,
• Honorowa godność członka Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Jarosławiu, przyznana za wyrażanie polskich uczuć narodowych oraz wspieranie lokalnych organizacji i stowarzyszeń.

---

Oceń: Adolf Dietzius

---