Mieczysław Kazimierz Sanak to postać o bogatej historii, która odcisnęła znaczące piętno na dzieje Polski. Urodził się 1 stycznia 1897 roku w Jarosławiu, a swoje życie zakończył w 1977 roku w Krakowie. Był oficerem, który pełnił służbę w różnych formacjach wojskowych w kraju.
W czasie swojej kariery wojskowej Mieczysław Sanak osiągnął stopień majora piechoty w Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej. Jego zaangażowanie w służbę ojczyźnie oraz rozwój kariery wojskowej były niezwykle istotne. Po II wojnie światowej kontynuował swoją służbę w nowym systemie, osiągając stopień podpułkownika w ludowym Wojsku Polskim.
Życiorys
Mieczysław Sanak, urodzony w Jarosławiu, był synem Stanisława. W trakcie I wojny światowej brał udział w szeregach cesarskiej i królewskiej armii. Z dniem 1 grudnia 1917 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty, a w 1918 roku pełnił służbę jako oficer w c. i k. 90 pułku piechoty.
Po wojnie wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Na mocy dekretu Naczelnego Wodza Wojsk Polskich, jako oficer byłej armii austro-węgierskiej, został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 1 listopada 1918 roku, uzyskując zatwierdzenie stopnia podporucznika (ze starszeństwem od 1 grudnia 1917 r.) oraz przydział do 1 Rezerwy, która przewidywała powołanie do czynnej służby aż do momentu demobilizacji. Wraz z tym wydano rozkaz Naczelnego Dowództwa Wojsk Polskich, na mocy którego Sanak otrzymał przydział do 13 kompanii w 14 pułku piechoty w Jarosławiu.
Mieczysław Sanak brał aktywny udział w wojnach polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. W dniu 1 sierpnia 1920 roku, podczas forsowania przez bolszewików rzeki Bug w okolicach Drohiczyna, wykazał się dużą odwagą, zmuszając nieprzyjaciela do wycofania się. Natomiast 2 września 1920 roku w czasie ataku na Kuliczków, dowodząc swoją kompanią, z bardzo korzystnej pozycji zaatakował bolszewików, którzy ponieśli znaczne straty. Za te czyny jego dowódca batalionu, mjr Stanisław Dąbek, zarekomendował mu odznaczenie orderem Virtuti Militari V klasy, podkreślając jego odwagę i inicjatywę.
Po zakończeniu działań wojennych, pułk został przetransportowany do Włocławka, gdzie Sanak przybył w maju 1921 roku. Na dzień 1 czerwca 1921 roku, jako porucznik, nadal służył w włocławskim pułku. Za swoje męstwo w walkach w latach 1918-1920, odznaczono go Krzyżem Walecznych na mocy rozkazu L. 2142, wydanego przez Kazimierza Sosnkowskiego, generała porucznika.
Dzięki dekretowi Naczelnika Państwa z dnia 3 maja 1922 roku, Sanak został zweryfikowany na stopniu porucznika z 1093. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a w 1923 roku jego lokata wzrosła do 976. Na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego, z dnia 1 grudnia 1924 roku, awansowano go do rangi kapitana, co potwierdziło się z datą 15 sierpnia 1924 roku.
W 1928 roku Sanak zajmował 427. lokatę wśród kapitanów piechoty. W uznaniu zasług na polu wojskowym, został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi w wyniku zarządzenia Prezesa Rady Ministrów opublikowanego 11 listopada tegoż roku. W 1930 roku jego lokata wynosiła 1084, a w 1932 roku wzrosła do 327.
Na dzień 1 lipca 1933 roku Mieczysław Sanak zajmował 793. lokatę wśród kapitanów korpusu piechoty. Od grudnia 1918 roku aż do wiosny 1934 roku, pozostał w 14 pułku piechoty, gdzie pełnił funkcję dowódcy szkolnej kompanii karabinów maszynowych w 1930 roku oraz dowódcy 2 kompanii ckm we wrześniu 1933 roku. 25 września 1931 roku złożył, wraz z kapitanem Emilem Zawiszą, wieniec na grobie króla Władysława Łokietka na Wawelu.
W dniu 4 lutego 1934 roku, Prezydent Ignacy Mościcki awansował Sanaka do rangi majora, a kolejny awans nastąpił 7 czerwca 1934 roku, kiedy to przeniesiono go do 51 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Brzeżanach jako dowódcę batalionu. Na dzień 5 czerwca 1935 roku, jako oficer 51 pp, zajmował 625. lokatę łączną wśród majorów korpusu piechoty.
30 stycznia 1938 roku Mieczysław Sanak został przewodniczącym zarządu lokalnego Koła Harcerzy z Czasów Walk o Niepodległość w Brzeżanach. Wreszcie, na dzień 23 marca 1939 roku, pełnił funkcję II zastępcy dowódcy 51 pułku piechoty, zajmując 17. lokatę wśród majorów w swoim starszeństwie.
Okres powojenny
Mieczysław Sanak, po intensywnym udziale w kampanii wrześniowej, powrócił do Polsce po zakończeniu II wojny światowej. Wkrótce po swoim powrocie, zaciągnął się do ludowego Wojska Polskiego, gdzie osiągnął stopień podpułkownika. Jego kariera wojskowa obejmowała funkcję szefa sztabu 14 kołobrzeskiego pułku piechoty, którą pełnił od 15 października 1945 roku do 18 marca 1947 roku.
Po zakończeniu służby wojskowej przeszedł w stan spoczynku i osiedlił się w Krakowie. Jego życie zakończyło się w roku 1977, a miejsce jego wiecznego spoczynku znajduje się na cmentarzu Parafii Rzymskokatolickiej pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła, zlokalizowanym przy ulicy ks. Mariana Luzara w Trzebini.
Ordery i odznaczenia
Mieczysław Sanak został odznaczony licznymi medalami i wyróżnieniami, które przyznano mu za jego zasługi i wkład w niepodległość oraz obronność kraju. Jego osiągnięcia odzwierciedlają się w poniższej liście:
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi (przyznany 10 listopada 1928 roku),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Odznaka pamiątkowa 14 Pułku Piechoty.
Przypisy
- Głos Brzeżański ↓, Nr 4 z 15.02.1938 r., s. 6.
- Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 07.06.1934 r., s. 159.
- Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 4 z 05.02.1934 r., s. 71.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 33, 182-183, 194.
- Ciesielski 2008 ↓, s. 278.
- Roczniki oficerskie 1932 ↓, s. 544.
- Roczniki oficerskie 1928 ↓, s. 30.
- Ciesielski 2008 ↓, s. 134.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 607.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 24.
- Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26.01.1922 r., s. 77.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 54.
- Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 56.
- Jednodniówka 14 Pułku Piechoty 1934 ↓, s. 43.
- WBH, sygn. I.482.99-10001 VM, str. 2.
- WBH, sygn. I.482.99-10001 VM, str. 3.
- Dziennik Rozkazów Wojskowych ↓, Nr 26 z 08.03.1919 r., s. 646.
- Dziennik Rozkazów Wojskowych ↓, Nr 26 z 08.03.1919 r., s. 653.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 90.
- Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 156.
- Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 431.
- Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 372.
- Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 372, 764.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 858.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 63.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Edmond Wilhelm Brillant | Edward Wydrzyński | Adam Skałkowski (oficer) | Władysław Piątkowski (żołnierz) | Ernest Durkalec | Kazimierz Wünsche | Erwin Rössner | Tadeusz Zieliński (kapitan) | Abraham Preminger | Roman Kostorkiewicz | Stanisław Fedorowski (oficer) | Stanisław Rohm | Roman Koba | Maciej Trelka | Eugeniusz Butyter | Bronisław Lewkowicz | Jan Zarębski (żołnierz) | Tadeusz Kurpiel | Kazimierz Szpaczyński | Władysław KobaOceń: Mieczysław Sanak