Ludwik Muzyczka

Wojsko i służby mundurowe

Ludwik Muzyczka, znany również pod różnymi pseudonimami, takimi jak „Ludwik”, „Benedykt”, „Sułkowski”, „August” i „Jacek”, odgrywał istotną rolę w historii Wojska Polskiego. Urodził się 25 sierpnia 1900 roku w Jarosławiu, a swoje życie zakończył 25 lutego 1977 roku w Krakowie.

W trakcie swojej kariery wojskowej Muzyczka osiągnął stopień podpułkownika piechoty. W czasie II wojny światowej był aktywnym działaczem Związku Strzeleckiego, a także podpułkownikiem w czasie wojny. Jego zaangażowanie w działania militarne doprowadziło go do zdobycia rangi generała brygady w Korpusie Bezpieczeństwa.

Oprócz swoich obowiązków wojskowych, pełnił również funkcję Szefa Biur Wojskowych w Komendzie Głównej ZWZ-AK od marca 1941 roku do sierpnia 1944 roku. Jego wkład w działania zbrojne oraz martyrologię podczas wojny pozostaje niezatarte w pamięci historycznej.

Życiorys

Ojcem Ludwika Muzyczki był Michał Muzyczka, który służył jako podoficer w armii austriackiej, a później pracował jako laborant w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego matką była Anastazja Stochmańska. Ludwik zdobywał wykształcenie w gimnazjum oo. Jezuitów w Krakowie. W grudniu 1916 roku rozpoczął służbę jako żołnierz Legionów Polskich w 3 pułku piechoty, uzyskując rangę szeregowego. Po pewnym czasie, w lutym 1918, został internowany na Węgrzech, a następnie w maju 1918 wcielony do 20 pułku piechoty armii austriackiej na froncie włoskim. Zdołał uciec w sierpniu 1918 do Krakowa, gdzie przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW).

Od listopada 1918 roku służył w Wojsku Polskim, przynależąc do 5 pułku piechoty Legionów i od lutego 1921 roku do batalionu zapasowego tego pułku. Wziął udział w tzw. buncie gen. Lucjana Żeligowskiego 20 października 1920 roku. W marcu 1921 roku przeniesiono go do rezerwy w stopniu plutonowego. Ludwik Muzyczka był współorganizatorem Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej, gdzie od marca 1921 roku pełnił funkcję referenta oraz p.o. szefa Oddziału Propagandy.

Jego kariera rozwijała się, gdy w 1922 roku został referentem w Departamencie Rolnictwa, a następnie od lipca 1922 do grudnia 1925 roku zajmował stanowisko referenta i kierownika oddziału w Delegaturze Rządu. Dodatkowo w tym czasie pełnił funkcję prezesa Zarządu Okręgowego Związku Peowiaków oraz wiceprezesa Zarządu Okręgowego Związku Urzędników Państwowych, przynależąc do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS).

Podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie jako wolny słuchacz, niemniej jednak nigdy ich nie ukończył. Zainteresowania Muzyczki skupiały się również na działaniach Związku Strzeleckiego, w którym od grudnia 1924 roku był komendantem Obwodu Wilno–Święciany. W marcu 1925 został p.o. komendanta Samodzielnego Okręgu Wilno, kilka miesięcy później został Inspektorem Okręgu Wilno, a od października 1926 był komendantem Podokręgu Lida. Kontynuował swoje obowiązki komendanta Okręgu Nowogródek od marca 1927 roku i Okręgu Wilno od kwietnia 1928.

W latach 1930–1933 zaangażowany był w organizację i dowodzenie tajnym Północnym Okręgu Związku Strzeleckiego, gdzie działał pod pseudonimem „Wilk”. W tym okresie pracował również formalnie jako radca w Komisariacie Generalnym RP w Gdańsku, posługując się nazwiskiem Józef Sułkowski. W 1933 roku, po dekonspiracji przez wywiad niemiecki, został odwołany przez Senat Gdański. Równocześnie w listopadzie 1933 roku rozpoczął pracę jako starosta w powiecie Dzisna, a Od marca 1935 roku pełnił podobne obowiązki w Wyrzysku. W 1933 roku nadano mu najwyższy stopień Inspektora Związku Strzeleckiego, co wiązało się z dożywotnim członkostwem w RN związku.

Mianowano go podporucznikiem rezerwy piechoty z dniem 1 września 1931 roku, a w 1934 roku zajmował już 424 lokatę na liście starszeństwa oficerów rezerwowych piechoty. Po wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 roku, Muzyczka ewakuował się i dowodził oddziałami samoobrony powiatu Wyrzysk, następnie kierując samoobroną Inowrocławia. Samorzutnie objął także funkcję komisarycznego prezydenta Inowrocławia, a w dalszej kolejności włączył się w skład sztabu dowódcy Etapów Armii „Pomorze” oraz „Poznań”, generała Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego.

Podczas bitwy nad Bzurą został ranny i wzięty do niewoli przez Niemców, lecz udało mu się uciec z obozu w Łodzi do Krakowa. W końcu września 1939 roku Muzyczka wszedł w konspirację, stając się współorganizatorem i komisarzem ds. walki cywilnej Organizacji Orła Białego (OOB). Po scaleniu OOB z ZWZ w lutym i marcu 1940 roku, przeprowadził się do Warszawy, gdzie razem ze Stanisławem Kauzikiem oraz Tymczasowym Delegatem Rządu RP, płk. Janem Skorobohatym-Jakubowskim, pracował nad koncepcją tajnej administracji cywilnej na zlecenie gen. Stefana Roweckiego.

W marcu 1940 roku Muzyczka objął stanowisko Szefa Koordynacji, gdy KG ZWZ rozpoczęła tworzenie odrębnego aparatu administracji. W takiej roli, a także jako szef Biur Wojskowych w KG ZWZ–AK, działał aż do sierpnia 1944 roku, równocześnie organizując Wojskową Administrację Ziem Nowych oraz Wojskowy Korpus Służby Bezpieczeństwa. Dowódca AK, gen. Stefan Rowecki, powierzył Muzyczce to ważne stanowisko, a Korpus Bezpieczeństwa nadał mu stopień generała brygady, którego jednak nie wykorzystywał.

W końcu, przed wybuchem Powstania Warszawskiego, został mianowany szefem sztabu „Nie”, a w trakcie trwających działań wojennych, piastował stanowisko p.o. szefa administracji powstańców w nowo utworzonej Delegaturze MON. W wyniku rozkazu z 1 października 1944 roku, Muzyczka awansował na stopień podpułkownika.

Po kapitulacji oddziałów powstańczych, Muzyczka przebywał w Oflagach Lamsdorf oraz Woldenberg. Po wojnie wrócił do kraju w lutym 1945 roku. Wkrótce, we wrześniu 1945 roku, stał się jednym z współorganizatorów Zrzeszenia WiN. Został jednak aresztowany 22 grudnia 1945 roku w Krakowie, a w procesie kierownictwa „WiN” skazany na 10 lat więzienia, kara ta została na mocy decyzji Prezydenta RP Bolesława Bieruta zmniejszona do 6 lat. Ostatecznie opuścił więzienie 23 grudnia 1948 roku, podjąwszy pracę w Krakowie jako urzędnik.

W 1950 roku Muzyczka został ponownie aresztowany, a wyrokiem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z 3 maja 1954 roku ukarany na 5 lat. Zwolniony z więzienia 25 września 1954 roku po połączeniu kar i zaliczeniu aresztu śledczego. Ostatecznie zrehabilitowany został przez Sąd Najwyższy 8 czerwca 1957 roku. W grudniu 1975 roku był sygnatariuszem protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59).

Muzyczka zmarł 25 lutego 1977 roku, a jego pochówek odbył się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B 28-1-1). Jego dziedzictwo kontynuowane jest przez siostrzeńców, Jerzego oraz Stanisława Salmonowiczów.

Ordery i odznaczenia

W życiu Ludwika Muzyczki można znaleźć liczne wyrazy uznania za jego poświęcenie i oddanie w służbie. Poniżej znajdują się wymienione odznaczenia, które otrzymał w trakcie swojej kariery.

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 13031,
  • Krzyż Niepodległości,
  • Krzyż Walecznych (otrzymany trzykrotnie, w tym po raz trzeci we wrześniu 1944),
  • Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (wrzesień 1944),
  • Złoty Krzyż Zasługi (13 czerwca 1930).

Przypisy

  1. M.P. z 1930 r. nr 140, poz. 207 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego, wychowania fizycznego i kulturalno-oświatowego”.
  2. Łukomski G., Polak P., Suchcitz S., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 470.
  3. Kultura 1976/01/340 – 02/341 Paryż 1976, s. 236.
  4. Rozkaz dowódcy AK L.683 z 25.09.1944 r.
  5. a b c d e f g h Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: 1987, s. 135.
  6. Zamierzano ją wówczas organizować przy współpracy czynnika wojskowego (ZWZ) i cywilnego (PKP, Tymczasowy Delegat Rządu RP).
  7. Instytucje były przewidziane do obsadzenia przyszłych Ziem Odzyskanych.
  8. Posługiwał się wówczas nazwiskiem Sułkowski.
  9. W sierpniu 1929 przemianowany na Podokręg.
  10. Świadectwo dojrzałości otrzymał jako ekstern jeszcze później w marcu 1931 i opublikował wówczas „Podręcznik urzędnika państwowego”, wyd. 1 i 2, Wilno 1925.
  11. a b c d e f g h i j k l Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: 1987, s. 134.
  12. a b c d Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: 1987, s. 133.
  13. a b c d e Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945. Warszawa: 1990, s. 451.
  14. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.

Oceń: Ludwik Muzyczka

★★★★★
Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:9