Ozjasz Storch

Wojsko i służby mundurowe

Ozjasz Storch był polskim Żydem, który urodził się w 1913 roku w Jarosławiu. Jego życie miało tragiczny koniec, gdyż zginął 25 listopada 1938 roku w rejonie Czadcy.

Warto podkreślić, że był on urzędnikiem oraz żołnierzem rezerwy Wojska Polskiego. Jego tragiczna śmierć miała miejsce podczas działań związanych z zajmowaniem terenów w okolicach Czadcy, które zostały anektowane przez Polskę w kontekście tzw. Zaolzia w 1938 roku.

Życiorys

Ozjasz Storch przyszedł na świat w 1913 roku w Jarosławiu. Był najmłodszy z trzech braci, z których jeden został usunięty z III Rzeszy tuż przed śmiercią Ozjasza. W latach 30. jego życie toczyło się w Nowym Sączu, gdzie pracował jako urzędnik. Aktywnie uczestniczył w działalności Betaru, organizacji młodzieżowej. Szukał możliwości wyemigrowania z Polski do Urugwaju, gdzie w Montevideo czekała na niego jego małżonka. Przed planowanym wyjazdem zgłosił się jako rezerwista do wojska.

W dniu 25 listopada 1938 roku zginął jako strzelec rezerwy 1 Pułku Strzelców Podhalańskich, biorąc udział w potyczce z wojskami czecho-słowackimi, należącej do Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk” pod dowództwem generała Władysława Bortnowskiego. Starcie miało miejsce w okolicach Czadcy, w kontekście wydarzeń związanych z aneksją Zaolzia. Po jego śmierci, ciała Ozjasza przetransportowano do szpitala w Cieszynie, gdzie przeprowadzono uroczysty pogrzeb, który miał charakter manifestacji społecznej – kondukt przemaszerował przez most na Olzie. Spoczął 28 listopada 1938 roku na cmentarzu żydowskim, a ostatnią posługę pełnił rabin Aron Eisenstein.

W ostatnim pożegnaniu uczestniczyli prominentni członkowie społeczności, w tym m.in. płk Józef Kustroń, płk Stefan Szlaszewski, płk Mikołaj Bołtuć, a także wicewojewoda katowicki dr Tadeusz Saloni oraz burmistrz Cieszyna Rudolf Halfar. Ostatnim aktem czci była dekoracja trumny Krzyżem Zasługi za Dzielność, nadanym pośmiertnie przez ówczesnego prezesa Rady Ministrów, ze względu na jego bohaterstwo podczas obrony granic RP.

Wydarzenia związane z jego śmiercią i pogrzebem zyskały szerokie zainteresowanie w prasie, gdzie wykorzystano je do kreowania wizerunku zgodności i współżycia różnych narodowości w Polsce. Śmierć Ozjasza była przyrównywana do ofiary innego żydowskiego żołnierza, Apolinary Hartglas, a na ten temat pisał publicysta B.W. Święcicki na łamach „Przeglądu Powszechnego”. Dla podkreślenia wagi poświęcenia, porównywano ją także do śmierci Karola Zellermayera, który zmarł wcześniej.

Na początku 1939 roku zarząd główny Związku Kombatantów postanowił upamiętnić Ozjasza Storch w formie pomnika, który stanąć miał na granicy polsko-czeskiej.

Przypisy

  1. Edyta Czop, Krzysztof Mroczkowski. Między mitycznym antysemityzmem, politycznym pragmatyzmem i sojuszem, którego oficjalnie nie było. Wybrane aspekty współpracy polskich władz wojskowych i żydowskiej prawicy w latach 1938–1944. „UR Journal of Humanities and Social Sciences”. 5 (4), s. 51–52, 2017. DOI: 10.15584/johass.2017.4.2. ISSN 2543-8379.
  2. Pogrzeb poległych żołnierzy St. Mlekodaja i O. Storcha. „Polska Zbrojna”. 330, s. 6, 29.11.1938 r. Warszawa.
  3. Zajścia na granicy polsko-czechosłowackiej. „Gwiazdka Cieszyńska”. 92, s. 1, 29.11.1938 r. Cieszyn.
  4. Krwawa starcie na granicy polsko-czeskiej. „Expres Zagłębia”. 327, s. 1, 28.11.1938 r. Sosnowiec.
  5. W rejonie Jaworzyny i rejonie Czadcy w utarczce z Czechami zginął major i dwóch strzelców. „Dziennik Bydgoski”. 273, s. 1, 29.11.1938 r. Bydgoszcz.
  6. Na polu chwały. Dziś manifestacyjny pogrzeb bohaterskiego żołnierza-Żyda / Na posterunku: śmierć na polu chwały. „Nowy Dziennik”. Nr 326, s. 1, 2, 28.11.1938 r.
  7. Symbol tej śmierci będzie zrozumiany.... „Nowy Dziennik”. Nr 327, s. 4, 29.11.1938 r.
  8. Numerus non clausus. „Nowy Dziennik”. Nr 329, s. 5, 1.12.1938 r.
  9. Przegląd prasy. Wymowa dwóch zgonów. „Nowy Dziennik”. Nr 332, s. 4, 29.11.1938 r.
  10. Pomnik ku czci bohaterskiego żołnierza żydowskiego. „Nowy Dziennik”. Nr 38, s. 15, 7.02.1939 r.
  11. Materiały do monografii „Udział Żydów w walkach o wolność i niepodległość Polski”. W: Almanach i leksykon Żydostwa polskiego. T. 2. Lwów: 1938, s. 493.
  12. A. Potocki, Storch Ozjasz, [w:] A. Potocki, Słownik biograficzny Żydów z Podkarpackiego, Rzeszów 2010, s. 90.
  13. Ozjasz Storch, [w:] Żydzi bojownicy o niepodległość Polski. 1918-1939. (Reprint), red. N. Getter, J. Schall, Z. Schipper, Warszawa 2002, s. 289.
  14. Materiały do monografii „Udział Żydów w walkach o wolność i niepodległość Polski”. W: Almanach i leksykon Żydostwa polskiego. T. 2. Lwów: 1938, s. 493–494.

Oceń: Ozjasz Storch

★★★★★
Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:18